ভাৰতৰ হেৰুৱা কুইয়াৰ ( সমকামী) আইকনসমূহ পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰা: পুৰণি দিল্লীৰ গোপন ইতিহাসৰ ভ্ৰমণ ।
By LGBTQ News Assam July 12
দিল্লীৰ এটা সুন্দৰ দেওবাৰে বিয়লি ইকবাল আলীয়ে চুলতান ৰাজিয়া মছজিদৰ বাহিৰত ৰৈ তেওঁৰ লগত থকা এটা সৰু গোটটোক বুজাই দিয়ে যে ভাৰতৰ এলজিবিটিকিউ+ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে এই ঠাইখন কিয় ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ।
আলীয়ে মামলুক বংশৰ ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ শাসক ৰাজিয়াৰ কাহিনী বৰ্ণনা কৰিছে, যিয়ে পুৰুষৰ কাপোৰ পিন্ধিছিল, শক্তি আৰু নিৰ্ভীকতা প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু পিতৃ সম্ৰাট ইলটুটমিছৰ সৈতে অসংখ্য যুদ্ধত যুঁজিছিল। উপমহাদেশৰ প্ৰথম মহিলা মুছলমান শাসক আছিল তেওঁ।
Photo : ধৰ্মীয় সহনশীলতাৰ প্ৰচাৰ কৰা আৰু উপমহাদেশ বিভাজনৰ বিৰোধিতা কৰা ভাৰতৰ স্বাধীনোত্তৰ প্ৰথম শিক্ষামন্ত্ৰী মৌলানা আবুল কালাম আজাদৰ কবৰত আলী। ****
“সম্ৰাট ইলটুতমিছৰ চূড়ান্ত বিশ্ৰাম স্থান চহৰখনৰ বিখ্যাত মেহৰৌলি কুতুব মিনাৰ কমপ্লেক্সত থকাৰ বিপৰীতে আমাৰ পূজনীয় কুইয়াৰ আইকন ৰাজিয়া চুলতান পুৰণি দিল্লীৰ এই পাহৰি যোৱা চুবুৰীটোত এতিয়াও সোঁৱৰণী হৈ আছে। ৰাজিয়াই আমাৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে এক বিচিত্ৰ আইকনৰ প্ৰতীক কাৰণ তেওঁ নিৰ্ভয়ে প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল যে আমিও নিজকে বলি বুলি গণ্য কৰা পিতৃতান্ত্রিক সমাজখনক।’-আলীয়ে কয়।
তাৰ পিছত ৰাজিয়াৰ কাহিনী কৈ আলীয়ে গোটটোক পথৰ কাষেৰে দিল্লীৰ বিচিত্ৰ ইতিহাসৰ খোজকাঢ়ি যোৱা ভ্ৰমণৰ পৰৱৰ্তী ষ্টপলৈ লৈ যায়।
দিল্লীত জন্মগ্ৰহণ কৰি ডাঙৰ-দীঘল হোৱা সমকামী মুছলমান আলীয়ে যোৱা বছৰৰ পৰাই এই ভ্ৰমণকাৰীক সহায় কৰা আৰম্ভ কৰিছিল। চহৰৰ মাজমজিয়াত অৱস্থিত এখন দেৱালযুক্ত জিলা পুৰণি দিল্লী এখন পৰিচিত পৰ্যটনস্থলী যদিও আলীয়ে ইয়াৰ পাহৰি যোৱা বা আওকাণ কৰা ইতিহাসৰ ওপৰত পোহৰ পেলাব বিচাৰিছিল।
তেওঁলোকে তিনিটা ভিন্ন ভ্ৰমণ আগবঢ়ায়, যিবোৰ মাহত এবাৰ হয় আৰু তিনি ঘণ্টা ধৰি চলে; এতিয়ালৈকে ২৫০০ৰো অধিক লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিছে।
এই দেওবাৰে লাল কিলা (ৰঙাকিল্লা) মেট্ৰ’ ষ্টেচনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি আলীয়ে দিল্লীৰ ৮০০ বছৰীয়া বিচিত্ৰ ইতিহাসৰ মাজেৰে মানুহক খোজ কঢ়াই নিছে। মামলুক বংশৰ পৰা মোগল যুগলৈকে আৰু বৰ্তমানলৈকে, প্ৰাচীন স্থান আৰু যিবোৰ আছিল সেইবোৰক সামৰি লৈ এই ভ্ৰমণ দেখুৱায়।
ভ্ৰমণৰ ষ্টপৰ মাজত তেওঁলোকে গাৰ্ডিয়ানক কয়, “মই এইটোক চহৰখনৰ কুইয়াৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে এডভোকেচি কাম কৰাৰ এটা উপায় হিচাপে গণ্য কৰোঁ।”
“মোৰ জীৱনটো মোৰ আঘাতজনক অতীত আৰু সংগ্ৰামৰ দ্বাৰা গঢ় লৈ উঠিছে য’ত মই প্ৰায়ে মোৰ পৰিচয়, আত্মা আৰু সত্তাৰ সৈতে স্থানচ্যুত অনুভৱ কৰিছো। এই খোজকাঢ়ি যোৱা ভ্ৰমণটো মোৰ বাবে নিজকে বিচাৰি উলিওৱাৰ এক ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টা, লগতে শান্তি বিচাৰি উলিওৱাৰ।” - আলীয়ে কয়।
এই গোটটোৱে চুনেহৰী মছজিদ (সোণৰ মছজিদ)ত উপস্থিত হয়, যিটো ১৮ শতিকাৰ মাজভাগত জাভেদ খানে নিৰ্মাণ কৰা এটা ভয়ংকৰ অট্টালিকা, যি খোৱাজা চাৰা বা হিজৰাৰ অন্তৰ্গত আছিল – যিটো শব্দ হিজড়া ব্যক্তিক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
তেওঁলোকক প্ৰায়ে প্ৰান্তীয়কৰণ কৰি নীচ কামত অৱনমিত কৰা হৈছিল যদিও নপুংসক খানৰ হাতত আছিল বিপুল ক্ষমতা। তেওঁক সম্ৰাট মহম্মদ শ্বাহৰ হাৰেম পহৰা দিয়াৰ কাম দিয়া হৈছিল, মহিলাসকলৰ আত্মবিশ্বাসী আৰু সম্ৰাটৰ চোৰাংচোৱা আৰু ঘনিষ্ঠ মিত্ৰ হৈ পৰিছিল।
ভিতৰত আলীয়ে দেৱালত লিখা এটা শিলালিপিলৈ আঙুলিয়াই দিয়ে। “যদিও ইয়াৰ নিৰ্মাণত কোনো বিচিত্ৰ ব্যক্তিৰ জড়িততাৰ কথা উল্লেখ কৰা হোৱা নাই, পাৰ্চী লেখাটো ভালদৰে চাওক,” তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে।
“ইয়াৰ পৰা স্পষ্টকৈ বুজা যায় যে ইয়াক সঁচাকৈয়ে খানে নিৰ্মাণ কৰিছিল। আমাৰ বাবে ই এক গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত।”
দিল্লীৰ উভলিংগী মুছলমান মহিলা ছিদ্ৰা কুৰেশ্বীয়ে কয় যে তেওঁ ইমানবাৰ খোজ কাঢ়ি যোৱা এই ঠাইবোৰৰ ইমান চহকী ইতিহাস থকাৰ কোনো ধাৰণা নাছিল। ২৬ বছৰীয়া ইতিহাসৰ ছাত্ৰীগৰাকীয়ে কয়, “এইবোৰৰ দৰে কাহিনীয়েই মোৰ দৰে মানুহক এই খোজকাঢ়ি যোৱাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত আৰু আকৰ্ষণ কৰে।
“মই তেওঁলোকক পুৰণি দিল্লী আৰু ইয়াৰ সংস্কৃতিক চোৱাৰ এক নতুন উপায় বিচাৰি পাওঁ। পুৰণি দিল্লী মোগল ইতিহাস আৰু সুস্বাদু খাদ্যৰ বাবে পৰ্যটকৰ বাবে এক বৃহৎ আকৰ্ষণ, কিন্তু জনপ্ৰিয় ইতিহাস ৰচনাত কুইয়াৰ ইতিহাসক আওকাণ কৰা হয় – ই পৰ্যটক আৰু পুৰণি দিল্লীবাসীৰ পৰা নিজেই লুকাই আছে।
তাই লগতে কয়, “এই খোজকাঢ়ি যোৱাবোৰে মোক নিজৰ চৌপাশৰ কথা চিন্তা কৰিবলৈ এটা নতুন অঞ্চল দিয়ে। “মই অনুভৱ কৰোঁ মোৰ পৰিচয় চোকা হৈ পৰে।”
তাইৰ সংগীয়ে এই ভ্ৰমণক বিদ্ৰোহৰ কাৰ্য্য বুলি কয় কাৰণ মুছলমান আৰু কুইয়াৰ লোকসকলে “দৈনিক বৈষম্যৰ সন্মুখীন হয় – গতিকে এই খোজবোৰ হৈছে স্থানটো দাবী কৰাৰ এক উপায়”।
কেৱল প্ৰথম নামেৰে চিনাক্ত কৰিব বিচৰা শ্বাইয়ে কয় যে কুইয়াৰ লেন্স লৈ পুৰণি দিল্লীৰ মাজেৰে খোজ কাঢ়ি যোৱাটো এক আমোদজনক। পূব ভাৰতৰ বিহাৰ ৰাজ্যৰ ২৩ বছৰীয়া ছাত্ৰীগৰাকীয়ে ইনষ্টাগ্ৰামত এই ৱাকসমূহৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছে।
গোটেই দিনটো ব্যস্ত থকাৰ পিছত চায় পইণ্টত পিটষ্টপৰ সময়ত চাহৰ চুমুক দি তেওঁলোকে কয়: “এই খোজৰ নেতৃত্ব দিয়া এজন কুইয়াৰ মুছলমান থকাৰ বাবে মই নিৰাপদ আৰু ক্ষমতাশালী অনুভৱ কৰিলোঁ। বৰ্তমানৰ জলবায়ুত মুছলমানসকলে সন্মুখীন হোৱা দুৰ্বলতাৰ বিষয়ে মই সচেতন, কিন্তু এনে সময়ত নিজৰ প্ৰতি সঁচা হ’বলৈ সাহস থাকিলে সহযোগী কুইয়াৰসকলক অনুপ্ৰাণিত আৰু শক্তিশালী কৰিব পাৰি।”
সূৰ্য্য অস্ত যাবলৈ ধৰাৰ লগে লগে ভ্ৰমণ গোটটোৱে এটা সৰু লেনত উপনীত হয়। আলীয়ে থমকি ৰয়। “মহল্লা কাব্ৰিষ্টানলৈ আপোনাক স্বাগতম, যাক কবৰস্থানৰ চুবুৰী বুলিও কোৱা হয়,” তেওঁ ঘোষণা কৰে।
এই লেনখন হিজৰা ঘৰানা বা হিজৰা ঘৰলৈ যায়, য’ত ১৫ শতিকাৰ ঐতিহাসিক মেহৰৌলি হিজৰা কবৰস্থানৰ তত্ত্বাৱধায়কসকলে থাকে। মেহৰৌলীত শাৰী শাৰীকৈ অচিহ্নিত বগা ৰঙৰ পোৱা যায়, যিটো হিজড়া সম্প্ৰদায়ৰ লোকৰ চূড়ান্ত বিশ্ৰাম স্থান বুলি বুজা যায়।
ইয়াৰ পিছত আলীয়ে গোটটোক তেওঁলোকে খোজকাঢ়ি যোৱাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ল্যাণ্ডমাৰ্ক বুলি বৰ্ণনা কৰা সপ্তদশ শতিকাৰ চুফী ৰহস্যবাদী ছাৰ্মাদ কাছানীৰ মন্দিৰলৈ লৈ যায় যিয়ে কিংবদন্তি অনুসৰি অভয় চান্দ নামৰ এজন হিন্দু যুৱকক প্ৰেমিক হিচাপে লৈছিল।
আলীয়ে কাছানীক “কুইৰ শ্বহীদ” বুলি অভিহিত কৰে। সমকামী প্ৰেম কৰাৰ বাবে তেওঁৰ মূৰ কাটি দিয়া হৈছিল।
পত্নী অৱন্তিকা পলৰ সৈতে খোজকাঢ়ি যোৱা বিষ্ণু নাথে কয়, “আমি বহু খোজকাঢ়ি যোৱাত অংশগ্ৰহণ কৰিছো, কিন্তু এইখনে বিশেষভাৱে থিয় দিছে। ইমান চহকী ইতিহাসেৰে ইমানবোৰ লুকাই থকা ৰত্ন আন কোনেও সামৰি লোৱা নাই, বিশেষকৈ ট্ৰেন্স মানুহৰ ইতিহাস, যিটো গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু প্ৰায়ে উপেক্ষা কৰা দুয়োটা।
বিখ্যাত চান্দনী চক বজাৰত খোজকাঢ়ি যোৱাৰ সামৰণি মাৰে, খৰখৰীয়া জিলাপি আৰু কেকৰ দৰে বহু সুস্বাদু খাদ্যই ট্ৰিটত প্ৰলোভিত কৰি আছিল। আলীয়ে কয়, “মোৰ এটা মূল উদ্দেশ্য হৈছে মানুহক জ্ঞান দিয়া যে এটা কুইয়াৰ সম্প্ৰদায় হিচাপে আমাৰ অস্তিত্ব ঐতিহাসিক পৰিঘটনাৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত যিয়ে এই চহৰৰ সংস্কৃতি আৰু জনসাধাৰণক সহস্ৰাব্দতকৈও অধিক সময় ধৰি গঢ় দিছে।”
তেওঁলোকে আশা কৰে যে এই খোজকাঢ়ি যোৱাটোৱে মানুহক সমকামিতা আৰু হিজড়া পৰিচয় ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ অন্তৰ্নিহিত বুলি বুজিবলৈ সহায় কৰিব। ‘আমাৰ পৰিচয় পশ্চিমীয়া অপপ্ৰচাৰ বুলি আমি বাৰে বাৰে মুখামুখি হৈছো। মই ক’ব বিচাৰো যে আমি দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত নহয় আৰু আমি পশ্চিমীয়া নহয়।”
.jpeg)
0 Comments